สำหรับคุณแม่มือใหม่ การอาบน้ำให้ทารกด้วยตัวเองในช่วงแรกอาจจะเก้ ๆ กัง ๆ และยังไม่รู้ว่าวิธีที่ถูกต้องว่าอาบน้ำทารกแรกเกิดต้องอาบอย่างไร เอาน้ำชโลมที่ศีรษะเลย หรือต้องผ้าขนหนูชุบน้ำอุ่นแล้วเช็ด? ต้องอาบน้ำวันละกี่ครั้ง? ต้องเช็ดทำความสะอาดอวัยวะเพศลูกสาว/ลูกชายอย่างไร? รวมถึงต้องใช้อุปกรณ์อะไรบ้าง วันนี้คุณแม่เตรียมเช็คลิสต์ได้เลยค่ะ เพราะแม่โน้ตมีข้อมูลดี ๆ มาฝาก
อุปกรณ์ที่ต้องใช้อาบน้ำทารกแรกเกิด
ก่อนที่จะไปอาบน้ำให้ลูกน้อย คุณแม่ควรเตรียมอุปกรณ์ดังต่อไปนี้นะคะ
- อ่างอาบน้ำ 2 ใบ (สำหรับช่วงเปลี่ยนน้ำ)
- ผ้าขนหนู หรือ ฟองน้ำสำหรับอาบน้ำ
- ผ้าห่อตัว
- ชุดลูกน้อย
- สำลีก้อนที่ผ่านการฆ่าเชื้อ
- แชมพู (Head to Toe wash / สูตร No more tears)
- ผ้าอ้อม
อาบน้ำทารกแรกเกิด วันละกี่ครั้ง
เนื่องจากประเทศไทยเป็นประเทศที่อยู่ในเขตร้อน ดังนั้น การอาบน้ำลูกน้อยสามารถอาบได้ทุกวัน โดยมีความถี่ในการอาบ ดังนี้
ทารกแรกเกิด – 1 เดือน
อาบวันละ 1 ครั้ง / เช็ดตัว 1 ครั้ง / สระผม 1 ครั้ง แต่คุณแม่สามารถปรับเปลี่ยนไปได้ตามสภาพอากาศนะคะ ถ้าช่วงไหนเป็นฤดูหนาวก็อาบแค่วันละ 1 ครั้ง ก็พอค่ะ
อายุมากกว่า 1 เดือน
อาบวันละ 2 ครั้ง คือ เช้า กับ เย็น และสระผม 1 ครั้ง
วิธีอาบน้ำทารกแรกเกิด
เริ่มแรกหากคุณแม่ต้องอาบน้ำให้ลูกเพียงลำพัง จะสะดวกกว่าหากเตรียมน้ำเปล่าไว้ 2 ใบ ซึ่งวิธีการอาบน้ำทารกแรกเกิดจะมีขั้นตอนอย่างไร ไปติดตามกันค่ะ
- ถอดเสื้อผ้าลูกน้อยออกให้หมด เหลือไว้เฉพาะผ้าอ้อมเท่านั้น เผื่อว่าระหว่างอาบน้ำลูกน้อยอาจมีการขับถ่าย
- ใช้ผ้าห่อตัวลูก โดยให้เก็บแขนทั้งสองข้างเข้า
- ใช้มือข้างที่ไม่ถนัดช้อนท้ายทอไปจนถึงต้นคอ และใช้นิ้วหัวแม่มือกับนิ้วกลาง ปิดหูลูกทั้งสองข้าง ป้องกันน้ำเข้าหู ใช้ช่วงแขนรองที่ตัวลูกในลักษณะที่คล้ายอุ้มลูกรักบี้
- ใช้มือข้างที่ถนัดหยิบผ้าขนหนูชุบน้ำอุ่น บิดหมาด ๆ เช็ดที่ตา ใบหน้า และซอกคอของลูกน้อย
- นำผ้าชุบน้ำอุ่นแล้วชโลมเบา ๆ ให้ทั่วศีรษะของลูกน้อย หลังจากนั้นใช้ปลายนิ้วนวดศีรษะลูกเบา ๆ เพื่อขจัดคราบไขมัน และสิ่งสกปรกออก
- ซับใบหน้า และผมให้แห้ง
- เสร็จขั้นตอนนี้ให้คุณแม่เปลี่ยนน้ำหรืออาจเตรียมไว้ 2 อ่างเลยก็ได้ค่ะ
- นำลูกวางลงพร้อมกับถอดผ้าอ้อมสำเร็จรูปออก
- เช็ดทำความสะอาดอุจจาระ และ/หรือปัสสาวะ หากมีการขับถ่าย (ขั้นตอนและวิธีการทำความสะอาดของทั้งเด็กผู้ชายและเด็กผู้หญิง อยู่ในหัวข้อถัดไปค่ะ)
- นำผ้าขนหนูชุบลูกตัวลูกเล็กน้อยก่อน เป็นการบอกให้ลูกน้อยรู้ว่ากำลังจะอาบน้ำแล้วนะ
- ใช้มือข้างที่ไม่ถนัดช้อนที่ท้ายทอยไปจนถึงลำคอ ใช้มือข้างที่ถนัดช้อนก้นลูก อุ้มลูกค่อย ๆ ลงน้ำช้า ๆ
ขอบคุณคลิปจาก theAsianparent Thailand
การทำความสะอาดอวัยวะเพศ
การทำความสะอาดอวัยวะเพศลูกสาว
ใช้สำลีก้อนสะอาดชุบน้ำเปล่าเริ่มเช็ดจากท้องน้อย เรื่อยไปจนถึงอวัยวะเพศและทวารหนัก เช็ดจากด้านหน้าไปด้านหลังเสมอ เพื่อเป็นการป้องกันเชื้อโรคจากทวารหนักเข้าสู่ระบบทางเดินปัสสาวะ และช่องคลอด แต่ไม่ควรเช็ดเข้าไปถึงด้านในของช่องคลอดนะคะ
การทำความสะอาดอวัยเวะเพศลูกชาย
ใช้สำลีก้อนเช็ดจากท้องน้อย ไปจนถึงอวัยวะเพศและทวารหนัก ไม่ต้องพลิกปลายอวัยวะเพศเพื่อทำความสะอาด เช็ดตรงขาหนีบทั้งสองข้าง ซับให้แห้ง คุณแม่สามารถทาครีมเพื่อป้องกันการเสียดสีและความอับชื้นให้ลูกน้อยก่อนได้ค่ะ
**ทั้ง 2 กรณีนี้คุณแม่ไม่ควรโรยแป้งที่อวัยวะเพศของลูกนะคะ เพราะอาจทำให้เกิดความอับชื้น และผดผื่นได้
การอาบน้ำทารกแรกเกิดไม่ใช่เรื่องยากค่ะ เพียงแต่อาจจะเก้ ๆ กัง ในช่วงแรกเท่านั้น ส่วนตัวแม่โน้ตจะไม่แช่ลูกในอ่างอาบน้ำนานเกินไป เพราะลูกอาจไม่สบายได้ อย่างไรแล้วคุณแม่ลองนำขั้นตอนการอาบน้ำทารกแรกเกิดไปปรับใช้กันดูนะคะ สู้ ๆ ค่ะ