การรับบทบาทและหน้าที่ในฐานะพ่อแม่นั่นไม่ใช่เรื่องง่าย อยู่ที่ประสบการณ์ของแต่ละคน หากเป็นพ่อแม่มือใหม่ก็ย่อมต้องเจอกับคำว่า “ครั้งแรก” กันในหลาย ๆ เรื่อง ไม่ว่าจะเป็น การอาบน้ำให้ลูกครั้งแรก ให้นมลูกครั้งแรก อุ้มเรอครั้งแรก แน่นอนว่าต้องเจอทั้งอุปสรรคและสารพันปัญหาการเลี้ยงลูกที่ท้าทายมากมาย วันนี้กิฟท์จึงได้รวบรวมปัญหาที่พ่อแม่มือใหม่เจอกันบ่อย ๆ เมื่อมีลูก รวมไปถึงเคล็ดลับตัวช่วยต่าง ๆ ที่ทำให้ทุกครอบครัวผ่านปัญหาเหล่านี้ไปได้ ไปติดตามกันค่ะ
น้ำนมแม่น้อย
แม่มือใหม่ที่ยังปรับตัวไม่ได้ มักจะเจอปัญหา “น้ำนมแม่น้อย” หรือ “น้ำนมแม่ไม่พอ” อาจจะเกิดจาก
- ยังไม่รู้เทคนิคในการเพิ่มน้ำนม
- ความเครียดสะสมมากเกินไป
- ปัญหาเรื่องการพักผ่อนไม่เพียงพอ
เหล่านี้ล้วนแล้วแต่ส่งผลกระทบต่อปริมาณน้ำนมได้ เมื่อน้ำนมไหลน้อย ลูกก็จะร้องไห้งอแงกวนตลอดเวลา และเกิดอาการหงุดหงิดหลังจากกินนมได้
วิธีแก้ไข น้ำนมน้อย
เทคนิคการเพิ่มน้ำนมที่ง่ายที่สุด คือ หลักการ 4 ดูด ดูดเร็ว ดูดบ่อย ดูดถูกวิธี และดูดเกลี้ยงเต้า การให้ลูกดูดนม ภายใน 24 ชั่วโมงหลังจากคลอดลูกจะสามารถกระตุ้นน้ำนมแม่ได้ดี ท่าให้นมที่ถูกต้องและการนวดคลึงเต้านมที่ถูกวิธี ก็สามารถช่วยให้น้ำนมไหลเพิ่มมากขึ้น นอกจากนี้การดื่มน้ำเยอะ ๆ พักผ่อนให้เพียงพอ และไม่เครียดก็ส่งผลสำคัญต่อปริมาณการผลิตน้ำนมด้วยเช่นกัน หากแม่ไม่มั่นใจหรือมีปัญหาในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ สามารถโทรปรึกษาคลินิกนมแม่ได้นะคะ บางแห่งไม่มีค่าใช้จ่าย รับให้คำปรึกษาฟรีค่ะ
ลูกกินยาก
เมื่อถึงวัย 6 เดือน เด็กทั่วไปจะมีความพร้อมในการกินอาหารเสริมอย่างอื่นนอกเหนือจากนมแม่ แต่นมแม่ก็ยังเป็นอาหารหลักที่สำคัญจนกระทั่ง 1 ขวบ เป็นช่วงเวลาของพ่อแม่ที่ต้องเตรียมอาหารเสริม ป้อน ล้าง และเก็บกวาด จะรู้สึกเหนื่อยขึ้นไปอีกหากลูกกินยาก ลูกไม่ยอมกิน ไม่อ้าปาก กินน้อย และงอแง พ่อแม่หลายคนประสบปัญหาและเจอกับความลังเล ว่าเกิดอะไรขึ้นทำไมลูกกินน้อย ควรเปลี่ยนวิธีการป้อนอาหารเสริมลูกหรือไม่ วิธีไหนที่จะดีกว่ากัน และคำถามอีกมากมายเรื่องกินของลูก
วิธีแก้ไข ลูกกินยาก
ให้พ่อแม่ศึกษวิธีให้อาหารเสริมลูกว่ามีวิธีไหนบ้าง อาทิ Baby Led Weaning, Traditional Weaning , Combo feeding เป็นต้น แต่ละวิธีมีข้อดี และข้อเสียอย่างไร แล้วเลือกวิธีที่พ่อแม่มั่นใจ เพราะเด็กทุกคนมักจะมีช่วงเวลาที่กินมาก กินน้อย และไม่กินเลยซึ่งเป็นเรื่องปกติ พ่อแม่ควรเข้าใจธรรมชาติตรงนี้ สิ่งสำคัญคือกฎระเบียบวินัยในการกินและความสม่ำเสมอ เพราะการกินอาหารของลูกเป็นส่วนหนึ่งของพัฒนาการเรื่องการดูแลตัวเอง ดังนั้นเป้าหมายหลักคือพ่อแม่จะต้องช่วยแนะนำและสอนให้ลูกรู้จักวิธีการกินเพื่อดูแลสุขภาพร่างกายตัวเอง กินเมื่อหิว พอเมื่ออิ่ม และรู้จักแยกแยะอาหารที่มีประโยชน์และไม่มีประโยชน์ต่อสุขภาพ โดยมีพ่อแม่เป็นแบบอย่าง เพียงเท่านี้พ่อแม่ก็สามารถลดความตึงเครียดเรื่องการกินของลูกลงได้
ลูกไม่ยอมนอนกลางวัน
เป็นอีกหนึ่งสารพันปัญหาการเลี้ยงลูกที่พ่อแม่ต้องเจออีกหนึ่งเรื่องค่ะ พ่อแม่จะเหนื่อยเพิ่มขึ้น ถ้าไม่สามารถจัดการตารางชีวิตประจำวันทั้งของลูก และของตัวเองได้ ดังนั้น สิ่งสำคัญเบื้องต้นที่พ่อแม่หลายคนควรปลูกฝังให้กับลูกคือเรื่องของการดูแลตัวเองตามเวลาให้ถูกต้องและเหมาะสม โดยตัวพ่อแม่เองจะต้องเป็นผู้ที่จัดระเบียบเวลาเหล่านี้ให้ได้เสียก่อนเพื่อเป็นแบบอย่างให้ลูกลอกเลียนแบบ แล้วค่อย ๆ ปรับลูกให้สอดคล้องกับเวลาธรรมชาติ ไม่ว่าจะเป็น เวลาตื่น เวลานอน เวลากิน และเวลาขับถ่าย สิ่งพื้นฐานเหล่านี้เมื่อลูกรู้จักเวลาและได้ปฏิบัติอย่างถูกต้องสม่ำเสมอ ร่างกายของลูกจะค่อย ๆเรียนรู้และจดจำได้ ส่งผลให้มีสุขนิสัยที่ดีในอนาคตด้วย แต่ความยากอยู่ตรงการเริ่มต้นฝึกฝนนั่นเองค่ะ
วิธีแก้ไข ลูกไม่ยอมนอนกลางวัน
พ่อแม่ต้องศึกษาเรื่องข้อมูลพื้นฐาน และลักษณะการนอนของเด็กแต่ละวัย ว่าควรจะต้องนอนกลางวันกี่ครั้ง ครั้งละกี่ชั่วโมง แล้วนำมาปรับใช้โดยพยายามหาวิธีฝึกลูกนอนอย่างเหมาะสม ปัจจุบันมีหลายวิธีมากที่จะช่วยฝึกลูกให้นอนได้ตรงเวลา แต่พ่อแม่ต้องอดทนกับความงอแงของลูกในการฝึกฝนช่วงแรก ๆ มากหน่อย สิ่งสำคัญไม่ว่าจะเป็นการฝึกทักษะอะไรก็ตามให้ลูกคือความสม่ำเสมอ พ่อแม่อย่าใจร้อนที่จะเห็นผลสำเร็จในระยะเวลาอันรวดเร็ว เพราะไม่เช่นนั้นจะเป็นการฝืนธรรมชาติของลูกจนเกินไป และสร้างความเครียดให้กับตัวพ่อแม่เองด้วยค่ะ
ลูกไม่ยอมนอนตอนกลางคืน
พ่อแม่มือใหม่คงสับสนใช่ไหมคะว่า ตอนแรกคลอดอยู่โรงพยาบาลลูกนอนเยอะมากแทบจะไม่ตื่นมาร้องงอแงเลย แต่เมื่อกลับมาบ้านทำไมทุกอย่างเปลี่ยนไปแบบหน้ามือเป็นหลังมือ กลางวันก็ร้องบ่อย ตอนกลางคืนก็ยิ่งหนักเข้าไปอีกจนแทบไม่ได้หลับได้นอน ทารกนั้นใช้การสื่อสารด้วยวิธีร้องไห้ สาเหตุที่ลูกไม่ยอมนอนกลางวันมีหลายสาเหตุ ดังนี้
- หิว
- เหนื่อย
- กลัว
- ง่วง และ
- ไม่สบายตัว เกิดแก๊สในกระเพาะ
- ร้องไห้โคลิค
- โรคลำไส้อุดตัน หรือโรคลำไส้กลืนกัน เป็นต้น
วิธีแก้ไข ลูกไม่ยอมนอนตอนกลางคืน
พ่อแม่ควรรู้จักวิธีสังเกต และแยกอาการร้องไห้ของลูกเบื้องต้นไห้ได้นะคะ ว่าลูกร้องไห้เพราะความต้องการพื้นฐาน หรือร้องไห้เพราะมีความผิดปกติของร่างกาย อาจฟังดูเป็นเรื่องยากสำหรับพ่อแม่ที่ยังไม่มีประสบการณ์การเลี้ยงเด็กมาก่อน แต่เมื่อพ่อแม่เลี้ยงลูกไปสักระยะหนึ่งก็จะเริ่มรู้ใจลูกมากขึ้นเองโดยธรรมชาติ และสามารถแยกเสียงการร้องไห้ของลูกได้เองในที่สุดค่ะ พ่อแม่สามารถหาข้อมูลเพิ่มเติมในอินเตอร์เน็ตจากแหล่งที่เชื่อถือได้ หรือปรึกษาคุณหมอได้เสมอหากมีความกังวลใจเป็นอย่างมาก
แม่รับภาระเลี้ยงลูกเป็นหลัก
โดยธรรมชาติของการเลี้ยงลูกแม่จะเป็นผู้ที่ใช้เวลาอยู่กับลูกมากที่สุด ไม่ว่าจะด้วยเหตุผลของการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ และสายสัมพันธ์ที่ลูกคุ้นเคยกับแม่ตั้งแต่อยู่ในครรภ์ สิ่งเหล่านี้ทำให้แม่มีความได้เปรียบโดยธรรมชาติ แต่พ่อก็ไม่ต้องน้อยใจไปนะคะ เพราะพ่อคือแรงกายแรงใจที่สำคัญในการช่วยเหลือแม่ให้เลี้ยงลูกได้สำเร็จในทุก ๆ เรื่องค่ะ แต่ปัญหาของหลายครอบครัวก็จะเป็นเรื่องของวิธีการเลี้ยงลูกที่ไม่ตรงกัน การคาดหวังในกันและกันมากจนเกินไป ความเหนื่อยที่สะสมจากการเลี้ยงลูกจนละเลยไม่ใส่ใจคู่ชีวิต และฮอร์โมนที่เปลี่ยนแปลงของแม่หลังคลอดก็เป็นสาเหตุที่แอบแฝงทำให้เกิดความอ่อนไหวทางอารมณ์ของแม่ได้ง่าย เมื่อประกอบกันหลายส่วนทำให้พ่อและแม่มีความห่างเหินกันเอง และเหน็ดเหนื่อยในชีวิตคู่หลังจากการมีลูกเพิ่มมากขึ้น จนกลายเป็นปัญหาแม่รับภาระเลี้ยงลูกเป็นหลักอย่างโดดเดี่ยว
โดยเฉพาะหากเหตุการณ์นี้เกิดขึ้นหลังจากที่คุณแม่เพิ่งคลอดลูก เพราะคุณแม่หลังคลอดจะมี “ภาวะซึมเศร้าหลังคลอด” ซึ่งเป็นเรื่องปกติค่ะ แต่หากพ่อคอยช่วยเหลืออยู่ข้าง ๆ เข้าใจ และให้กำลังใจซึ่งกันและกัน แม่ก็จะสามารถข้ามผ่านจุดนี้ไปได้อย่างง่ายดายค่ะ
วิธีแก้ไข แม่รับภาระเลี้ยงลูกเป็นหลัก
พ่อแม่ควรทำความเข้าใจตัวเอง และคอยสังเกตความรู้สึกของตัวเองอย่างสม่ำเสมอ เพื่อนำมาใช้ในสื่อสารกันอย่างตรงไปตรงมา และตรงจุด มากกว่าการบ่น ประชดประชัน ซึ่งเป็นการบั่นทอนความรู้กัน ไม่เข้าใจกัน จนสุดท้ายกลายเป็นปัญหาบานปลาย แต่พ่อแม่ควรช่วยเหลืองานเลี้ยงลูกร่วมกัน โดยไม่มองว่าเป็นหน้าที่ของคนใดคนหนึ่ง อะไรที่พ่อทำไม่เป็นจริง ๆ ก็ให้บอกแม่ตรง ๆ และช่วยหยิบจับงานอื่น ๆ แทน แบบนี้เชื่อว่าแม่ ๆ เข้าใจได้ค่ะ
สารพันปัญหาในการเลี้ยงลูกเป็นประเด็นที่ละเอียดอ่อน และยังมีอีกหลายประเด็นที่พ่อแม่มือใหม่จะต้องเรียนรู้จากการแก้ไขปัญหา โดยเฉพาะเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นครั้งแรก แต่มันจะกลายเป็นประสบการณ์ในครั้งต่อไป หากพ่อแม่มีความเข้าใจและเห็นอกเห็นในซึ่งกันและกัน โดยเฉพาะในเรื่องของการเลี้ยงลูก กิฟท์เชื่อว่าครอบครัวนั้นจะสามารถผ่านปัญหาต่าง ๆ ไปได้อย่างแน่นอนค่ะ