น้ำนมแม่สำคัญอย่างไรต่อพัฒนาการของลูก

Last Updated on 2023 03 24

น้ำนมแม่เป็นสารอาหารที่มีประโยชน์ และจำเป็นต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการของทารกเป็นอย่างยิ่ง นอกจากเป็นสารอาหารที่สำคัญและจำเป็นแล้ว การดื่มน้ำนมจากเต้าของคุณแม่ยังช่วยส่งเสริมระบบภูมิคุ้มกันภายในร่างกายของลูกน้อยให้แข็งแรงขึ้นอีกด้วย และยังลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรค หรือภาวะต่างๆที่อาจส่งผลเสียต่อร่างกายของลูกน้อย ดังนั้นน้ำนมแม่จึงสำคัญและจำเป็นอย่างยิ่งสำหรับทารกช่วงแรกในระยะหลังการคลอด

น้ำนมแม่มาจากไหน?

น้ำนมแม่ คือ ที่สุดของคุณประโยชน์ที่ลูกได้รับ และรู้หรือไม่ว่านมแม่แต่ละหยดที่ถูกผลิตออกมาให้ทารกได้ดื่มนั้นมาจากที่ไหน ผลิตได้อย่างไร วันนี้เรามีคำตอบมาฝากแม่ ๆ หรือเพื่อน ๆ ที่กำลังอยากรู้เรื่องนี้กัน

น้ำนมแม่ถูกผลิตมาจากเซลล์เล็ก ๆ จำนวนมหาศาลในเนื้อเยื่อเต้านม ซึ่งเซลล์เหล่านี้ถูกล่อเลี้ยงจากเส้นเลือดบริเวณหน้าอก และมีการผลิตน้ำนมออกมาทีละน้อยสะสมไว้ภายในเต้านม เมื่อคุณแม่ให้นมลูก น้ำนมเหล่านั้นที่ถูกเก็บอยู่ภายในจะถูกขับออกมาตามท่อน้ำนมและไหลออกมาผ่านหัวนมให้ลูกดื่มนั่นเอง

นอกจากนี้ในกระบวนการผลิตน้ำนมยังมีฮอร์โมนชนิดหนึ่งที่มีความสำคัญต่อการผลิตน้ำนมนั่นคือ ฮอร์โมนโปรแล็คติน ทำหน้าที่ในการกระตุ้นต่อมน้ำนมให้มีการผลิตน้ำนมขึ้น และรู้หรือไม่ว่าหากต่อมน้ำนมมีปริมาณน้ำนมสะสมอยู่เป็นจำนวนมาก จะทำให้ผนังของเซลล์ผลิตน้ำนมเกิดการขยายตัวขึ้น ทำให้ฮอร์โมนโปรแล็คตินเข้าจับกับตัวรับไม่ได้จึงทำให้มีการผลิตน้ำนมได้น้อยลง ในทางตรงกันข้ามหากน้ำนมถูกดื่มโดยลูกหรือมีปริมาณน้ำนมสะสมในต่อมน้ำนมน้อยลง ฮอร์โมนโปรแล็คตินจะสามารถจับกับตัวรับได้ส่งผลให้ฮอร์โมนโปรแล็คตินทำงานปกติในการผลิตน้ำนมนั่นเอง

ทำไมน้ำนมแม่จึงจำเป็นต่อลูกน้อย

น้ำนมแม่นอกจากเป็นแหล่งของสารอาหารที่จำเป็นต่อลูกน้อย รู้หรือไม่ว่าน้ำนมแม่มีสารอาหารที่มีประโยชน์มากกว่า 200 ชนิดที่อาจหาไม่ได้จากสารอาหารชนิดอื่น ในแต่ละระยะของการผลิตน้ำนมแม่นั้นมีสารอาหารที่จำเป็นต่อลูกน้อยในแต่ละช่วงวัยนั้นๆที่ลูกน้อยควรได้รับ เช่น

ระยะหัวน้ำนม (Colostrums)

จะหลั่งในช่วงแรกหลังการคลอด ในระยะนี้น้ำนมแม่จะมีสารภูมิคุ้มกันในปริมาณสูง อุดมไปด้วยโปรตีน เกลือแร่ วิตามินเอ วิตามินเค และเป็นระยะที่น้ำนมมีปริมาณไขมันและน้ำตาลต่ำกว่าน้ำนมในระยะหลัง

ระยะน้ำนมปรับเปลี่ยน (Transitional milk)

จะหลั่งในช่วง 7-10 วันหรือ 2 สัปดาห์หลังคลอด มีสารอาหารเพิ่มขึ้นทั้งปริมาณไขมันและน้ำตาลที่มีปริมาณเหมาะสมต่อการเจริญเติบโตของทารก

ระยะน้ำนมแม่ (Mature Milk)

จะหลั่งในช่วงผ่าน 2 สัปดาห์แรกหลังการคลอด น้ำนมในระยะนี้มีความจำเป็นต่อการเจริญเติบโตของทารกเป็นอย่างมากเพราะมีองค์ประกอบที่สำคัญได้แก่ สารที่เกี่ยวข้องกับการปกป้องร่างกาย สารอาหารที่เกี่ยวข้องกับพัฒนาการและการเจริญเติบโตเป็นหลัก

น้ำนมแม่ มีอะไรดี?

น้ำนมแม่นอกจากความอร่อยและเต็มเปี่ยมด้วยสารอาหารที่จำเป็นต่อลูกน้อยแล้ว ในน้ำนมแม่ยังมีประโยชน์อย่างอื่นที่ดีต่อสุขภาพและพัฒนาการของทารกอีกด้วย

ช่วยเสริมระบบภูมิคุ้มกัน

สร้างแอนติบอดี้ (antibody) ส่งเสริมภูมิคุ้มกันต่อต้านการเจ็บป่วย เช่น อาการติดเชื้อจากแบคทีเรีย ไวรัส เป็นต้น และยังช่วยลดการเกิดโรคภูมิแพ้ในเด็กได้

ส่งเสริมการเจริญเติบโต

น้ำนมแม่มีความสำคัญต่อพัฒนาการทางด้านร่างกายของลูกเป็นอย่างมาก ช่วยให้ลูกน้อยมีพัฒนาการและการเจริญเติบโตในแต่ละช่วงวัยได้ตามเกณฑ์ปกติ ส่งเสริมความแข็งแรงของระบบกระดูกและกล้ามเนื้อให้มีความแข็งแรง

ส่งเสริมพัฒนาการด้านสมอง

มีงานวิจัยรับรองว่าการดื่มนมการเต้าของแม่ส่งเสริมพัฒนาการทางด้านสมองสติปัญญาและเชาว์ปัญญา (IQ) ได้ดีกว่าเด็กที่ดื่มนมผสม เพราะในน้ำนมแม่มีสารอาหารและวิตามินที่จำเป็นต่อการพัฒนาเซลล์ประสาทของทารก

ช่วงวัยที่เหมาะสมต่อการดื่มนมแม่

เพราะอย่างที่กล่าวไปว่าน้ำนมแม่เป็นสารอาหารที่มีประโยชน์ครบถ้วนและจำเป็นสำหรับทารกในแต่ละช่วงวัยมากกว่านมชนิดอื่น หรือสารอาหารจากแหล่งอื่นเพราะนมแม่ยังช่วยส่งเสริมภูมิคุ้มกันด้านต่างๆที่ดีต่อตัวลูกน้อย ดังนั้นในช่วง 6 เดือนแรกหลังการคลอดจึงจำเป็นอย่างยิ่งที่ลูกน้อยจะได้รับน้ำนมแม่

น้ำนมแม่สำคัญและจำเป็นอย่างยิ่งในช่วงแรกหลังการคลอด นอกจากเป็นแหล่งอาหารเดียวที่ลูกน้อยทานได้แล้วยังเป็นแหล่งของสารอาหารที่มีคุณค่าและคุณประโยชน์ครบถ้วนที่ไม่สามารถหาจากแหล่งอื่นทดแทนได้ การให้นมลูกน้อยยังเป็นช่วงเวลาที่แม่และลูกน้อยได้ใช้เวลาร่วมกันในอ้อมกอดที่อบอุ่นอีกด้วย เพื่อพัฒนาการและการเจริญเติบโตทั้งด้านร่างกาย สมอง และจิตใจของลูกน้อยได้พัฒนาการอย่างเต็มศักยภาพ น้ำนมแม่ จึงสำคัญและจำเป็นสำหรับลูกน้อยในช่วงวัยของการพัฒนา