สีอุจจาระทารก แบบไหนท้องเสีย แบบไหนผิดปกติ

คุณพ่อคุณแม่คงเคยสังเกตลักษณะและสีอุจจาระลูกน้อยกันมาอยู่แล้ว ซึ่งทั้งลักษณะและสีอุจจาระทารกสามารถบอกถึงสุขภาพของลูกน้อยได้เป็นอย่างดี อย่างไรก็ตามลักษณะและสีอุจจาระทารกจะเปลี่ยนแปลงได้เนื่องจากการดื่มนมแม่หรือนมผง และการรับประทานอาหารในแต่ละช่วงอายุ ดังนั้น เรามาเช็คสุขภาพลูกน้อยจากอุจจาระทารกกันสักหน่อยดีกว่าค่ะ

ลักษณะอุจจาระทารก

นับตั้งแต่แรกเกิดอุจจาระของลูกน้อยจะมีลักษณะเปลี่ยนแปลงไปตั้งแต่วันแรก เนื่องจากการดื่มนม หรือการรับประทานอาหารในแต่ละช่วงวัย ซึ่งเป็นเรื่องปกติที่อุจจาระลุกน้อยมีการเปลี่ยนแปลงตามลำดับ คุณพ่อคุณแม่ไม่ต้องกังวลมาทำความรู้จักลักษณะอุจจาระของลูกน้อยในแต่ละช่วงกันค่ะว่า โดยธรรมชาติแล้วอุจจาระลุกน้อยมีลักษณะอย่างไรบ้าง

อุจจาระทารก 1-3 วันแรก หลังคลอด

ทารกในช่วงแรกของการคลอดโดยเฉพาะช่วง 1-3 วันแรกลักษณะอุจจาระลูกน้อยจะมีสีดำหรือสีเขียว มีความเหนียวหนืด แต่ไม่มีกลิ่นหรือกลิ่นไม่แรงมาก เราเรียกอุจจาระในช่วงนี้ว่า “ขี้เทา” หรือ meconium

อุจจาระทารก 3-4 วันหลังคลอด

อุจจาระของลูกน้อยเริ่มมีการเปลี่ยนสี ซึ่งอุจจาระในช่วงนี้จะเริ่มมีสีอ่อนลง สีเหลืองอ่อน หรือสีเขียวปนเหลืองเล็กน้อย

อุจจาระทารก 1 สัปดาห์หลังคลอด

ลูกน้อยยังดื่มนมแม่ หากลูกน้อยได้รับน้ำนมแม่เพียงอย่างเดียวลักษณะอุจจาระจะมีสีเหลืองทอง ค่อนข้างเหลว มีลักษณะเป็นก้อนปะปนเล็กน้อย อย่างไรก็ตามหากลูกน้อยดื่มนมผง ลักษณะของอุจจาระจะมีความหนืดมากกว่า และอาจมีสีน้ำตาลเข้ม หรือสีเขียวปนเหลืองบ้าง

อุจจาระทารก 6 เดือน ขึ้นไป

ช่วงนี้ลูกเริ่มกินอาหารหยาบขึ้น ในช่วงที่ลูกน้อยเริ่มทานอาหารอย่างอื่นนอกจากนมแม่และนมผง ซึ่งอาหารดังกล่าว เช่น กล้วยบด ข้าวบด และไข่ต้ม เป็นต้น ลักษณะอุจจาระของลูกน้อยจะเริ่มเป็นก้อนคล้ายกับอุจจาระปกติ และลูกน้อยอาจจะมีการขับถ่ายน้อยลงกว่าในช่วงที่ดื่มนมเพียงอย่างเดียว

สีอุจจาระทารก บอกสุขภาพ

คราวนี้เราดูในเรื่องของสีอุจจาระทารกกันบ้าง (ซึ่งหลักการสังเกตนี้จะคล้ายกับการสังเกตสีน้ำมูกของลูกน้อยค่ะ ซึ่งสามารถบอกระดับอาการได้เหมือนกัน)

อุจจาระสีดำ

เป็นอุจจาระที่สามารถพบได้ในช่วง 1-3 วันแรกหลังคลอด หรือที่เราเรียกว่า “ขี้เทา” นั่นเอง ซึ่งอุจจาระเหล่านี้ประกอบด้วยเซลล์ผิวหนังต่างๆ เมือก น้ำคร่ำ ที่ลูกน้อยย่อยระหว่างอยู่ในครรภ์แม่ `อย่างไรก็ตามหากพบอุจจาระสีดำในช่วงหลังจาก 3 วันหลังคลอด หรือมีเลือดปนควรพาลูกพบแพทย์โดยด่วน

อุจจาระสีเหลืองทอง

เป็นสีอุจจาระที่เริ่มพบหลังจาก 3 วันหลังคลอด อุจจาระลูกน้อยจะมีสีเหลืองทอง

อุจจาระสีเหลืองอ่อนหรือเหลืองสด

เป็นสีอุจจาระปกติของทารกที่ได้ดื่มทั้งนมแม่เพียงอย่างเดียว หรือดื่มนมผง หากมีอาการถ่ายบ่อย และถ่ายเหลวร่วมอาจบอกได้ว่าลูกน้อยมีอาการท้องเสีย ท้องร่วงและอาจทำให้เกิดความเสี่ยงต่อภาวะขาดน้ำได้

อุจจาระสีส้ม

สามารถเกิดขึ้นได้ทั้งในทารกที่ดื่มนมแม่และดื่มนมผง ซึ่งเกิดจากเม็ดสีที่สะสมในทางเดินอาหารของลูกน้อย

อุจจาระสีแดง

หากพบว่าลูกน้อยมีอุจจาระสีแดงเป็นเลือด คุณพ่อคุณแม่ควรเฝ้าระวังและพบแพทย์เพื่อติดตามอาการ เพราะอาจเป็นสัญญาณบ่งบอกว่ามีการติดเชื้อในลำไส้ หรือทวารหนักเป็นแผล อย่างไรก็ตามหากลูกน้อยอยู่ในช่วงวัยที่เริ่มทานอาหารอื่นนอกจากนม อุจจาระสีแดงที่เกิดขึ้นอาจมาจากอาหารที่มีสีแดงเข้ม เช่น น้ำมะเขือเทศ เป็นต้น

อุจจาระสีเขียวแก่

ลูกน้อยที่ดื่มนมผงจะมีสีอุจจาระเป็นสีเขียวแก่ปนสีเหลือง และอุจจาระยังมีลักษณะแข็งกว่าเด็กๆ ที่ดื่มนมแม่

อุจจาระสีเขียวเข้ม

สามารถพบได้ในเด็กๆ ที่อยู่ในช่วงวัยเริ่มรับประทานอาหารแข็งหรือเริ่มกินอาหารอื่นตามช่วงวัย โดยกินอาหารที่มีสีเขียวเช่น ผักใบเขียวชนิดต่างๆ นอกจากนี้ยังพบในเด็กที่ทานอาหารเสริมธาตุเหล็กอีกด้วย

อุจจาระสีขาว

เป็นสัญญาณอัตรายเตือนว่าตับของลูกน้อยไม่สามารถผลิตน้ำดีให้เพียงพอต่อการย่อยอาหาร หากอุจจาระลูกน้อยมีลักษณะเช่นควรพาลูกพบแพทย์เพื่อรักษาทันที

อุจจาระสีเทา

เป็นสัญญาณอันตรายเช่นเดียวกับอุจจาระสีขาว ซึ่งอาจบ่งบอกว่าลูกน้อยมีปัญหาเกี่ยวกับระบบย่อยอาหารทำงานได้ไม่เต็มที่

อุจจาระสีน้ำตาล

มักพบในทารกที่ดื่มนมผงซึ่งอาจพบอุจจาระมีสีน้ำตาลเหลือง หรือสีน้ำตาลอมเขียว อีกทั้งยังพบในทารกที่ดื่มนมแม่สลับกับการดื่มนมผงอีกด้วย ซึ่งเป็นสีอุจจาระปกติ

สีอุจจาระทารกแบบไหนผิดปกติ ควรพบแพทย์ทันที

สีอุจจาระของลูกน้อยอาจมีการเปลี่ยนแปลงเป็นเรื่องปกติ ส่วนใหญ่ขึ้นอยู่กับอาหารที่ลูกน้อยรับประทานในแต่ละช่วงวัย อย่างไรก็ตาม สีอุจจาระของลูกน้อยบางลักษณะสามารถบ่งบอกความผิดปกติ และเป็นสัญาณอันตรายเตือน ดังนั้นคุณพ่อคุณแม่อาจต้องมั่นสังเกตุสีอุจจาระของลูกน้อยเพื่อสังเกตุความผิดปกติ

หากลูกน้อยอุจจาระเป็นสีขาว สีเทา สีแดง หรือสีแดงปนเลือด สีดำ อย่างไรก็ตามอุจจาระสีแดงหรือสีดำอาจไม่ได้บอกถึงความผิดปกติเสมอไป ดังนั้นหากลูกน้อยมีอุจจาระตามสีที่กล่าวไป อาจต้องสังเกตุอาการอื่นร่วม หากสังเกตุเป็นความผิดปกติของสีอุจจาระและมีอาการเหล่านี้ร่วมควรรีบพาลูกพบแพทย์โดยด่วน

สรุป

เป็นอย่างไรกันบ้างคะ สีอุจจาระของทารกแต่ละสี นอกจากจะสามารถบ่งบอกความปกติและความผิดปกติของสุขภาพลูกน้อยแล้ว คุณพ่อคุณแม่อย่าลืมหมั่นสังเกตุลักษณะอุจจาระของลูกน้อยทุกครั้งหลังขับถ่ายด้วยนะคะ เพราะเมื่อไหร่ก็ตามที่พบความผิดปกติหรือพบสัญญาณที่บ่งบอกว่าลูกน้อยมีปัญหาสุขภาพควรรีบพาลูกน้อยเข้ารับการรักษาโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญทันทีค่ะ