โกนผมไฟลูก สำคัญอย่างไร ต้องเตรียมอะไรบ้าง

Last Updated on 2022 09 30

พิธีโกนผมไฟลูกน้อยเป็นประเพณีที่นิยมและมีการสืบถอดกันมายาวนานถือปฏิบัติจนถึงปัจจุบัน แม้ในปัจจุบันเราอาจพบเห็นการทำพิธีนี้น้อยลงก็ตาม หลายคนอาจสงสัยว่าผมไฟลูกน้อยคืออะไร จำเป็นแค่ไหนต้องตัดต้องโกนตามประเพณีความเชื่อของคนโบราณ แล้วผมไฟขึ้นตอนไหน ตัดอย่างไร และต้องทำอย่างไรบ้าง และยังมีอีกหลายคนสงสัยว่าถ้าไม่โกนหรือทำพิธีนี้จะเป็นอะไรหรือไม่วันนี้เราจะพาทุกท่านมาหาคำตอบเรื่องการโกนผมไฟของลูก ๆ กันค่ะ

โกนผมไฟ คืออะไร?

โกนผมไฟ คือพิธีกรรมหนึ่งที่สืบทอดกันมาตั้งแต่สมัยโบราณหรือเรียกอีกอย่างว่า การทำขวัญให้เด็กแรกเกิด พิธีกรรมโกนผมไฟเป็นพิธีที่เชื่อกันว่า เส้นผม เล็บมือ เล็บเท่า ขนบริเวณต่าง ๆ เช่น ขนคิ้ว ของเด็กแรกเกิดเป็นสิ่งไม่สะอาดจึงต้องทำการตัด หรือโกนออก พิธีโกนผมไฟยังมีความเชื่อว่าเมื่อตัดสิ่งสกปรกต่าง ๆ ออก เชื่อว่าจะทำให้เด็กเป็นคนว่านอนสอนง่าย ไม่ดื้อ ไม่ซน แข็งแรง สมบูรณ์ มีผมดกดำมากกว่าเดิมเป็นต้น ประเพณีนี้เป็นความเชื่อที่นิยมทำกันทุกภาคของประเทศไทยโดยเฉพาะภาคอีสาน

โกนผมไฟ สำคัญอย่างไร

พิธีโกนผมไฟลูกน้อยเป็นความเชื่อและประเพณีที่สืบทอดกันมาแต่สมัยโบราณแต่ไม่ถือเป็นพิธีกรรมที่พึงบังคับให้ทุกบ้านที่ให้กำเนิดลูกน้อยถือปฏิบัติอย่างเคร่งครัด สามารถทำได้ตามความสะดวก ความเชื่อส่วนบุคคล  ความสบายใจ แต่อย่างที่กล่าวไปว่าเป็นพิธีที่ไม่บังคับดังนั้นการจะทำพิธีนี้หรือไม่นั้นไม่ใช่สิ่งที่แต่แปลกจากสังคมไทย

เนื่องจากการโกนผมไฟให้ลูกน้อยมีความเชื่อว่าเป็นการกำจัดสิ่งสกปรกที่ติดมาตั้งแต่ในครรภ์มารดาออก ให้มีสิ่งสะอาด ราวถึงความเชื่อเรื่องสุขภาพแข็งแรง การเลี้ยงง่าย เป็นต้นจึงเป็นประเพณีที่ยังพึงปฏิบัติอยู่ในบางครอบครัวหรือบางพื้นที่เพื่อให้เกิดความสบายใจ

โกนผมไฟลูกน้อยดีอย่างไร

อย่างที่กล่าวไปว่าการโกนผมไฟเป็นความเชื่อของแต่ละครอบครัวที่พึงปฏิบัติไม่ใช่พิธีบังคับ การโดนผมไฟเชื่อว่าเป็นการตัดสิ่งสกปรกออกไป ทำให้เด็ก ๆ เลี้ยงง่าย มีสุขภาพสมบูรณ์แข็งแรงตามความเชื่อโบราณแล้วหากมองในแง่ของพื้นฐานทั่วไปการโกนผมไฟลูกยังมีข้อดีอื่น ๆ อีกเช่น

• ตัดผมไฟเพื่อให้ลูกน้อยมีผมสั้น ป้องกันการดึงผมตัวเองของลูก
• ให้ผมที่เกิดมาใหม่แข็งแรง ดกดำกว่าเดิม
• ตัดเล็บมือเล็บเท้า ป้องกันการหยิบหรือกำมือจนได้รับบาดแผลของเด็ก ๆ
• ตัดผมเพื่อให้ลูกน้อยรู้สึกสบายตัวมากขึ้น

โกนผมไฟเตรียมอะไรบ้าง?

พิธีโกนผมไฟนิยมปฏิบัติติเมื่อลูกน้อยอายุครบ 1 เดือน 1 วัน หลังการคลอด รู้หรือไม่ว่าการทำพิธีโกนผมไฟให้เด็ก ๆ แต่ละครั้งมีขั้นตอนของพิธีการที่ถือปฏิบัติมาแต่โบราณ การโกนผมไฟให้ลูกน้อยจะมีลำดับขั้นตอนอย่างไรมาดูพร้อมกันเลย

หาฤกษ์เวลาที่เหมาะสม

แน่นอนว่าก่อนเริ่มพิธีผู้ใหญ่จะมีการหาฤกษ์เวลาในการทำพิธีก่อนเสมอ

นิมนตร์พระ

เมื่อได้ฤกษ์ดีของการทำพิธีแล้วลำดับถัดไปเป็นการนิมนตร์พระมาทำพิธี ส่วนใหญ่แล้วนิยมนิมนตร์พระสงฆ์ 5 หรือ 8 รูป ในการทำพิธี และถือเป็นการทำบุญไปในตัว

เชิญญาติผู้ใหญ่

ผู้อาวุโส ผู้เฒ่าผู้แก่ รวมถึงญาติพี่น้องมาโกนผมและอวยพรให้ลูกน้อยเรา

เตรียมเครื่องใช้ในพิธี

โดยทั่วไปการทำพิธีโกนผมไฟจะต้องจัดเตรียมสิ่งต่างๆในการทำพิธีดังนั้น

• มะพร้าวอ่อน 3 ลูก
• หมากพลู 3 จาน
• กล้วยสุก 3 หวี
• กับข้าว 3 สำรับ
• น้ำสะอาด 1 ขัน
• ขนมหวาน ข้าวสวย และข้าวเหนียว 3 จาน
• เครื่องบูชาขวัญ ประกอบด้วย ธูป เทียน ดอกไม้ ปลาย่าง 3 ตัว และเงิน 12 บาท
• ใบมีดโกน
• กรรไกร
• หวี
• ใบบัวหรือใบบอน
• ดอกอัญชัน

พิธีโกนผมไฟแม้เป็นพิธีกรรมที่ไม่ได้มีการบังคับให้มีการปฏิบัติ แต่พิธีโกนผมไฟทำขึ้นเพื่อความสบายในของผู้ปกครอง และความหวังดี ปรารถนาดีต่อเด็กๆ อยากให้มีสุขภาพร่างกายแข็งแรง สมบูรณ์ เลี้ยงง่ายเป็นต้น แม้ว่าในปัจจุบันพิธีกรรมนี้อาจมีการปฏิบัติกันน้อยลง แต่ก็ยังเชื่อว่ายังมีบางพื้นที่ยังถือปฏิบัติตามพิธีกรรมนี้อยู่ อย่างที่กล่าวไปข้างต้นว่าจะปฏิบัติหรือไม่นั้นไม่มีผิดหรือถูก เป็นความเชื่อและความสบายใจของแต่ละครอบครัว