7 เมนูอาหารเสริมธาตุเหล็ก สำหรับทารกวัย 6 เดือน ขึ้นไป
ธาตุเหล็ก (Iron) เป็นแร่ธาตุชนิดหนึ่งซึ่งเป็นส่วนประกอบสำคัญของเม็ดเลือดแดง เนื่องจากร่างกายจะนำธาตุเหล็กใช้ในการสร้าง “ฮีโมโกลบิน” เพื่อเป็นส่วนประกอบหลักของเม็ดเลือดแดงซึ่งทำหน้าที่ในการขนส่งออกซิเจนไปเลี้ยงส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย นอกจากนี้ ธาตุเหล็กยังเป็นสารอาหารที่สำคัญและจำเป็นสำหรับทารกวัย 6 เดือนขึ้นไปอีกด้วย เนื่องจากหากขาดธาตุเหล็กในปริมาณที่เหมาะสมอาจเป็นปัจจัยเสี่ยงทำให้ลูกมีภาวะโลหิตจางซึ่งมีผลต่อพัฒนาการทางด้านร่างกาย สมอง และอารมณ์ของเด็ก ดังนั้นลูกน้อยวัย 6 เดือนขึ้นไปจำเป็นอย่างยิ่งกับการที่จะได้รับเมนูเสริมธาตุเหล็กในมื้ออาหารหลัก
ประโยชน์ของธาตุเหล็ก
ภาวะโลหิตจางในเด็ก มักพบบ่อยในเด็กอยู่ในช่วงอายุ 6 เดือนถึง 5 ปี ซึ่งภาวะดังกล่าวมักส่งผลต่อพัฒนาการทั้งทางด้านร่างกาย สมอง และอารมณ์ของลูกน้อย อาจทำให้ลูกมีพัฒนาการช้ากว่าเด็กในวัยเดียวกัน นอกจากการดื่มนมแม่แล้วลูกน้อยควรได้รับธาตุเหล็กเสริมจากแหล่งอาหารอื่น โดยเสริมอาหารอื่นๆที่มีธาตุเหล็กร่วมกับการดื่มนมแม่เพื่อให้ได้รับธาตุเหล็กในประมาณที่เพียงพอต่อร่างกายที่ควรได้รับลดความเสี่ยงจากการขาดธาตุเหล็ก ธาตุเหล็กมีมีประโยชน์และสำคัญอย่างไรต่อลูกน้อยมาดูกันค่ะ
ลำเลียงออกซิเจน
เป็นส่วนประกอบสำคัญในการสร้าง Hemoglobin และ Myoglobin เพื่อนำออกซิเจนไปสู่เซลล์ต่าง ๆ ของร่างกาย
ช่วยเสริมภูมิต้านทานให้แข็งแรง
ปกป้องลูกน้อยจากการติดเชื้อต่าง ๆ ได้ง่าย
กระตุ้นการทำงานของสมอง
ในการสังเคราะห์โดพามีนและเซโรโทนิน ซึ่งเป็นฮอร์โมนที่มีบทบาทต่อสมองเกี่ยวกับการนอนหลับ อารมณ์ สมาธิ และการเรียนรู้ของลูกน้อย
ส่งเสริมกระบวนการเคมีในร่างกาย
ให้ทำงานอย่างเป็นปกติและมีประสิทธิภาพ เช่น ช่วยสร้างโปรตีนและคอลลาเจนในร่างกาย
สร้างพลังงาน
ที่ใช้ในการทำกิจกรรมของลูกน้อย ป้องกันอาการอ่อนเพลีย
ป้องกันและรักษาภาวะโลหิตจาง
อันเนื่องมากจากการขาดธาตุเหล็ก
ผลเสียจากการขาดธาตุเหล็ก
การขาดธาตุเหล็กนอกจากเป็นปัจจัยเสี่ยงทำให้เกิดภาวะโลหิตจางในเด็กแล้ว การขาดธาตุเหล็กยังส่งผลเสียต่อพัฒนาการทั้งด่านร่างกาย และสมองของลูกน้อย นอกธาตุเหล็กที่ได้จากการดื่มนมแม่ลูกน้อยควรได้รับธาตุเหล็กจากแหล่งอาหารอื่นร่วมด้วย มาดูกันว่าผลเสียจากการขาดธาตุเหล็ก
ผลต่อสมองและความฉลาด พบว่าในเด็กที่มีภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กส่งผลให้มีระดับ IQ ลดลง 5-10 จุด และมีพัฒนาการช้ากว่าเด็กในช่วงวัยเดียวกัน
ผลต่อพฤติกรรม
การขาดธาตุเหล็กในเด็กส่งผลต่ออารมณ์ มักทำให้เด็กมีอารมณ์หงุดหงิด ตกใจง่าย เกิดอาการเซื่องซึม เป็นต้น
ผลต่อร่างกาย
ในเด็กที่มีภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กส่งผลให้มีน้ำหนักและส่วนสูงต่ำกว่าเกณฑ์เมื่อเทียบกับเด็กที่ไม่ขาดธาตุเหล็ก ส่งต่อต่อการทำงานของกล้ามเนื้อต่างๆในร่างกายลดลง
ผลต่อภูมิคุ้มกัน
การขาดธาตุเหล็กในเด็กส่งผลเสียต่อระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายทำให้ระบบภูมิคุ้มกันมีประสิทธิภาพลดลง เกิดอาการเจ้บป่วยไม่สบายง่ายขึ้น
7 เมนูอาหารเสริมธาตุเหล็ก
แม้ในน้ำนมแม่มีธาตุเหล็กเป็นองค์ประกอบ อย่างไรก็ตามทารกในวัย 6 เดือนขึ้นไปจำเป็นอย่างยิ่งต้องได้รับอาหารเสริมที่มีธาตุเหล็กจากแหล่งอาหารอื่นร่วมกับการดื่มนมแม่ เพื่อให้ลูกน้อยมีพัฒนาการที่เหมาะสมตามช่วงวัยและได้รับสารอาหารที่มีประโยชน์และเหมาะสม แหล่งอาหารที่มีธาตุเหล็กสูง ได้แก่ เนื้อหมู เนื้อวัว เนื้อไก่ ตับ เลือด เครื่องใน อาหารทะเล เช่น กุ้ง หอย ปลา ผักโขม คะน้า ตำลึง ถั่วแขก ไข่แดง เต้าหู้ ธัญพืช งา ถั่วดำ นมเสริมธาตุเหล็ก เป็นต้น สำหรับเมนูเสริมธาตุเหล็กสำหรับลูกน้อยวัย 6 เดือนขึ้นไป คุณพ่อคุณแม่สามารถเสริมธาตุเหล็กให้ลูกด้วยเมนูอาหารง่าย ๆ เช่น…
1.ข้าวตุ๋นหมูสับตำลึง
โดยนำหมูสับและข้าวมาต้มเคี่ยวให้เข้าสุกเข้ากัน จากนั้นนำใบตำลึงลงไปต้มจนนุ่ม จากนั้นนำส่วนผสมทั้งหมดมาบดผ่านกระชอนให้ละเอียดผสมกับน้ำซุปให้เป็นครีมข้นให้ลูกทาน นอกจากได้ธาตุเหล็ก โปรตีนแล้วยังได้รับวิตามินเอ แคลเซียมจากใบตำลึงอีกด้วย
2.ข้าวตับบด
เมนูเสริมธาตุเหล็กง่าย ๆ ได้ประโยชน์เต็มอิ่ม เพียงนำตับไก่มาบดให้ละเอียดกับข้าว หรือต้มให้เปื่อยเป็นเนื้อละเอียดให้ลูกทานเป็นเมนูข้าวต้มตับ
3.ข้าวบดน้ำนมแม่
เหมาะสำหรับลูกน้อยวัย 6 เดือน ซึ่งเป็นช่วงวัยของการเริ่มฝึกกลืนและเริ่มทานอาหารจากแหล่งอื่นนอกจากน้ำนมแม่ คุณพ่อคุณแม่สามารถเสริมธาตุเหล็กด้วยการบดข้าวให้ละเอียดผสมกับน้ำนมแม่ให้ลูกๆทานได้
4.น้ำซุปไก่
เหมาะกับลูก ๆ วัย 6 เดือนขึ้นไป สามารถนำเนิ้อไก่ต้มเป็นซุป ร่วมกับแครอท มะเขือเทศเพื่อให้รสชาติกลมกล่อม นอกจากนี้สามารถนำส่วนผสมต่าง ๆ บดให้ละเอียดเป็นอีกเมนูให้ลูกทาน
5.ข้าวตุ๋นบรอกโคลีไข่แดง
เหมาะสำหรับลูก ๆ วัย 8 เดือนขึ้นไป โดยนำข้าว บล็อคโคลี่ ไข่แดง ตุ๋นรวมกันจนได้ที่ตักให้ลูกทาน ได้ธาตุเหล็กเต็ม ๆ จากไข่แดงและบรอกโคลี
6.ตับหมูผัดคะน้า
เหมาะสำหรับเด็ก ๆ วัย 2 ปีขึ้นไป ได้ธาตุเหล็กจากตับหมูและผักใบเขียว
7.แพนเค้กผักโขม
เมนูของว่างแสนอร่อยไม่จำเจได้ธาตุเหล็กเน้น ๆ จากผักโขมเปลี่ยนแพนเค้กธรรมดาให้เป็นแพนเค้กที่อุดมไปด้วยคุณประโยชน์ให้ลูกทานเป็นของว่างได้อย่างเพลิดเพลิน
เทคนิคการให้อาหารเสริมธาตุเหล็กทารก
คุณพ่อคุณแม่สามารถเสริมธาตุเหล็กให้ลูก ๆ ในมื้ออาหารโดยอาจพิจารณาถึงช่วงวัยของลูกน้อยว่าสามารถทานอาหารชนิดไหนได้บ้าง โดยเฉพาะลูกน้อยวัย 6 เดือนซึ่งเป็นช่วงเริ่มหัดกลืนหรือทานอาหารจากแหล่งอื่นนอกจากนมแม่ อาจเริ่มต้นด้วยการให้ลูกทานธาตุเหล็กจากแหล่งอื่นร่วมกับนมแม่ควบคู่กันไป
ในวัยที่เริ่มโตสามารถรับประทานอาหารได้หลากหลายมากขึ้นสามารถเสริมมื้ออาหารนั้น ๆ ให้เป็นเมนูที่มีเหล็กธาตุเหล็กให้ลูกทาน อย่างไรก็ตามเด็ก ๆ บางคนอาจทานอาหารยากหรือเลือกรับประทานอาหารควรเริ่มด้วยเมนูที่ลูกชอบทานมากที่สุดก่อน
นอกจากอาหารที่มีธาตุเหล็กแล้ว คุณพ่อคุณแม่ยังสามารถเสริมธาตุเหล็กให้ลูกได้จากแหล่งอาหารเสริมธาตุเหล็กก็ได้เช่นกัน แต่แนะนำว่าควรปรึกษาแพทย์ก่อนจะดีที่สุดค่ะ เพื่อให้ลูกได้รับสารอาหารธาตุเหล็กได้อย่างเหมาะสมและถูกต้อง
สรุป
ธาตุเหล็กเป็นสารอาหารที่สำคัญสำหรับลูกน้อยในวัย 6 เดือนขึ้นไป นอกจากนมแม่ลูกน้อยควรได้รับธาตุเหล็กจากแหล่งอื่นร่วมด้วยเพื่อส่งเสริมพัฒนาการทั้งด้านร่างกาย สมอง และอารมณ์ให้พัฒนาตามช่วงวัยที่เหมาะสม อีกทั้งการได้รับธาตุเหล็กที่เพียงพอยังป้องกันการเกิดภาวะโลหิตจางในเด็กซึ่งอาจส่งเสียต่อพัฒนาการด้านต่าง ๆ ของลูกน้อยได้