10 อาหารแก้ท้องผูก ให้ลูกถ่ายง่าย และแบบไหนควรพบแพทย์

Last Updated on 2023 02 07

ในเด็กเล็กมักจะเจอกับอาการท้องผูก ถ่ายยาก แม้ว่าคุณแม่จะคอยบอกให้ดื่มน้ำอยู่เรื่อย ๆ แต่ปริมาณก็ยังไม่เพียงพอที่จะช่วยให้ระบบขับถ่ายได้อย่างมีประสิทธิภาพ ลูกน้อยก็ร้องไห้ไปนั่งถ่ายไป เหงื่อแตกพลั่ก น่าสงสารเอามาก ๆ แต่วันนี้คุณแม่เลิกกังวลใจได้แล้วค่ะ เพราะแม่โน้ตมีอาหารแก้ท้องผูก ให้ลูกถ่ายง่ายขึ้นมาฝาก

สาเหตุที่ทำให้ลูกท้องผูก

ผู้ปกครองรู้หรือไม่ว่าสาเหตุที่มักทำให้ลูกน้อยท้องผูกนอกจากพฤติกรรมการขับถ่ายที่ไม่เป็นเวลา กลั้นอุจจาระ ขับถ่ายไม่เป็นเวลาแล้ว สาเหตุที่ทำให้เด็กๆมักมีอาการท้องผูกยังมาจากหลายสาเหตุ ดังต่อไปนี้

การรับประทานอาหาร

โดยเฉพาะการทานอาหารที่ไม่มีกากใย อาหารฟาสฟู้ด การรับประทานผักและผลไม้น้อยลง รวมถึงการดื่มน้ำในปริมาณที่น้อยเกินไป สาเหตุเหล่าทำให้ลูกน้อยขับถ่ายยาก อุจจาระแข็งและเกิดภาวะท้องผูกตามมา

ระบบทางเดินทางอาหารผิดปกติตั้งแต่เกิด

ลูก ๆ อาจมีความผิดปกติของลำไส้ ทวารหนักมีลักษณะแคบหรือตีบมากจนเกินไป

ความผิดปกติของลำไส้

สาเหตุจากภาวะลำไส้ส่วนปลายไม่มีปมประสาททำให้การบีบตัวของลำไส้ใหญ่ไม่สามารถบีบตัวเพื่อส่งของเสียไปยังทวารหนักได้

โรคทางเมตาบอลิค

เช่นความผิดปกติของต่อมไทรอยด์ อาจเกิดจากต่อมไทรอยด์ทำงานน้อยเกินไป หรือโรคที่ทำให้มีระดับแคลเซี่ยมสูงในเลือด เป็นต้น

ได้รับยาบางชนิด

เช่น ยาระงับประสาท ยารักษาโรงมะเร็งบางชนิด เป็นต้น มีฤทธิ์ยับยั้งประสาทที่ควบคุมการเคลื่อนไหวของลำไส้

ความกลัวทางด้านจิตใจ

อาจเกิดจากผู้ปกครองฝึกให้ลูกนั่งกระโถนเร็วเกินไป หรือพยายามบังคับให้ลูกนั่งกระโถนจนเกิดภาวะกลัวฝั่งใจ ไม่กล้านั่งกระโถน ทำให้ลูกๆพยายามอั้นอุจจาระ เป็นต้น

ธีสังเกตว่าลูกมีภาวะท้องผูก

หากลูกน้อยมีอาการท้องผูก คุณพ่อคุณแม่สามารถสังเกตอาการลูกน้อยเบื้องต้นได้จากพฤติกรรมของลูกน้อยที่แสดงให้เห็นดังต่อไปนี้

ลูกน้อยขับถ่ายไม่ปกติ

อาจจะขับถ่ายน้อยกว่า 2 ครั้ง/สัปดาห์ และมีอาการเป็นเวลามากกว่า 2 สัปดาห์ขึ้นไป

ลูกเบ่งอุจจาระนานกว่าปกติ

มีอาการท้องอืดและแน่นท้องร่วม

ลูกมีพฤติกรรมแปลกๆ

พยายามกลั้นอุจจาระ ยืนเบ่ง ไม่กล้านั่งถ่าย ขาเกร็ง เขย่งเท้า หนับก้น หน้าซีด เหงื่ออก เป็นต้น

ปริมาณอุจจาระน้อยลง

ใช้เวลาในการขับถ่ายนานกว่าปกติ

เบื่ออาหาร

เมื่อลูกมีอาการท้องผูกมักทำให้ลูกๆทานอาหารได้น้อยลง เนื่องจากเกิดความอึดอัดไม่อยากกินนมหรืออาหาร

วิธีป้องกันลูกท้องผูก

วิธีที่จะป้องกันลูกน้อยไม่ต้องเผชิญกับอาการท้องผูกสามารถทำได้ง่าย ๆ ดังนี้

เสริมด้วยผักและผลไม้

อายุ 6 เดือน – 1 ปี

คุณแม่สามารถทำน้ำซุปผักที่ใส่กระดูกหมู น้ำซุปก็จะหวานจากผักและเนื้อหมู ที่สำคัญ ลูกน้อยจะได้แคลเซียมจากกระดูกหมู ที่ช่วยเสริมสร้างกระดูกและฟัน ส่วนผลไม้ให้คุณแม่เลือกผลไม้ที่กินง่ายให้กับลูก อาทิ กล้วยน้ำว้า หรือมะม่วงสุก เป็นต้น

อายุ 2 ปีขึ้นไป

ลูกน้อยเริ่มที่จะกินแบบ Finger Food ได้บ้างแล้ว คุณแม่ลองเตรียมผลไม้ที่สามารถใช้มือหยิบจับได้ เช่น แอปเปิ้ล แคนตาลูป หรือฝรั่ง ลูกก็จะสนุกกับการกินไปด้วย และเป็นการฝึกกล้ามเนื้อมือมัดเล็กไปด้วยค่ะ

ฝึกให้ลูกขับถ่ายเป็นเวลา

คุณแม่สามารถฝึกลูกน้อยให้ขับถ่ายเป็นเวลาได้ตั้งแต่อายุ 2 ปีขึ้นไป หรือถ้าลูกยังไม่พร้อมก็ไม่ต้องบังคับนะคะ ซึ่งถ้าหากคุณแม่พบว่าอุจจาระของลูกมีลักษณะแข็ง หรือเป็นคล้าย ๆ เม็ดกระสุน ให้คุณแม่กลับมาพิจารณาเรื่องอาหารและปรับเปลี่ยนเมนูดู ก็จะช่วยได้ค่ะ

10 อาหารแก้ท้องผูก ให้ลูกถ่ายง่าย

น้ำลูกพรุนหรือลูกพรุนแห้ง

ผลไม้ชนิดนี้อย่าว่าแต่เด็กเลยค่ะ ผู้ใหญ่หากกินเข้าไปก็ขับถ่ายได้ง่ายเหมือนกัน แต่สำหรับลูกน้อยถ้าเขาสามารถกินแบบน้ำได้ก็ให้ดื่มวันละ 1 แก้วก่อนนอน หรือจะสะดวกเป็นช่วงเช้าก็ได้ค่ะ แต่ถ้าหากลูกน้อยไม่ถนัดดื่มแบบน้ำ ก็สามารถใช้เป็นลูกพรุนหั่นชิ้นพอคำสัก 3 – 4 ลูก รับรองถ่ายง่ายสบายท้อง

กล้วยน้ำว้าสุก

เป็นผลไม้ที่มีประโยชน์มาก ๆ อุดมไปด้วยสารเพกติน และไฟเบอร์ในปริมาณที่สูงทีเดียว ทำให้ขับถ่ายง่าย ที่สำคัญ กล้วยน้ำว้ามีเมือกลื่นที่เมื่อลูกน้อยจะขับถ่ายไม่ต้องออกแรงเบ่งเลยค่ะ

มะขามเปียก

ข้อนี้จะเหมาะกับเด็กโตมาสักหน่อย อายุมากกว่า 5 ปีขึ้นไป มะขามเปียกเหมาะกับเด็กที่ท้องผูกมามากกว่า 1 สัปดาห์ วิธีการก็คือ ให้นำมะขามเปียก 1 ก้อนเล็ก แช่น้ำอุ่นประมาณ 3 แก้ว แล้วใช้ช้อนบี้เนื้อมะขามเปียก คนให้ละลายเป็นน้ำข้น ๆ เทใส่แก้วให้ลูกดื่มก่อนนอนสัก 2 – 3 ชั่วโมง ตื่นเช้ามาพยายามทำห้องน้ำให้ว่างค่ะ เพราะลูกจองตั้งแต่ช่วงกลางคืน

มะละกอสุก

ให้ลูกกินมะละกอสัก 3 – 5 ชิ้น อาจหั่นให้พอดีคำ หรือจะทำเป็น Finger Food ให้ลูกได้กินก็ได้ค่ะ (แต่ถ้ากลัวลูกกินไม่ถึงปริมาณที่จะให้ขับถ่าย คุณแม่สามารถป้อนลูกเพิ่มได้ค่ะ)

แอปเปิ้ล

แอปเปิ้ลเป็นอีกหนึ่งผลไม้ที่กากใยอาหารสูง จริง ๆ แอปเปิ้ลเขียวจะดีมาก แต่ส่วนใหญ่ที่เรา ๆ เจอกันคือ แอปเปิ้ลเขียวจะเปรี้ยวมาก หากลูกน้อยไม่สามารถกินแอปเปิ้ลเขียวได้ก็สามารถเปลี่ยนมาเป็นแอปเปิ้ลแดงก็ได้ค่ะ ขับถ่ายได้ดีไม่แพ้กัน

ส้มสดหรือน้ำส้มคั้นสด

ถ้าลูกน้อยสามารถกินเป็นส้มสดได้จะดีมาก หรือถ้าลูกน้อยไม่ถนัด สามารถทำเป็นน้ำส้มคั้นสดให้ลูกดื่มแทนก็ได้ แต่ไม่ควรคั้นทิ้งไว้นานเกินกว่า 15 นาที เพราะวิตามินสลายไป ลูกน้อยก็จะได้คุณค่าทางโภชนาการของส้มได้ไม่เต็มที่

นมสด โยเกิร์ต น้ำผึ้ง และมะนาว

นำโยเกิร์ต ½ ถ้วย นมสด ½ ถ้วย น้ำผึ้ง 1 ช้อนโต๊ะ และน้ำมะนาวเล็กน้อย คนให้เข้ากัน ให้ลูกกินทุกเช้าหลังตื่นนอน จะช่วยให้ลำไส้ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ขับถ่ายสะดวก

ผักใบเขียวเข้ม

ในผักใบเขียวเข้มจะมีใยอาหารสูง ซึ่งในทุกมื้อคุณแม่ควรทำเมนูอาหารที่มีผักเยอะ ๆ ให้ลูกกินด้วยนะคะ (เรียกว่าทำเป็นประจำให้ลูกคุ้นชินว่าการกินผักคือเรื่องปกติของครอบครัว และยังเป็นการป้องกันลูกกินยากได้อีกด้วยค่ะ) ผักใบเขียวเข้ม อาทิ คะน้า บรอกโคลี ตำลึง หน่อไม้ฝรั่ง ถั่วหวาน เป็นต้น

ฟักทอง

เป็นอีกหนึ่งผักที่มีใยอาหารสูงเช่นกัน กินง่าย คุณแม่สามารถนำมาทำเมนูฟักทองผัดไข่ ปรุงรสอ่อน ๆ หรือจะทำเป็นน้ำฟักทอง ใส่เกลือเล็กน้อย หรือถ้าลูกน้อยสามารถดื่มได้แบบไม่ปรุงรสจะดีมากเลยค่ะ

กีวี

กีวีมีใยอาหารสูง วิตามินก็สูง ให้ลูกน้อยกินเป็นผลไม้สดจะดีมาก กินเป็นของว่างระหว่างมื้อก็ได้ค่ะ อ้อ…กีวีทำเป็น Finger Food ก็ได้อีกเช่นกันนะคะ

พฤติกรรมที่ช่วยลูกถ่ายง่ายขึ้น

หากลูกน้อยมีอาการท้องผูก คุณพ่อคุณแม่สามารถช่วยลูกๆ ให้สามารถขับถ่ายง่ายขึ้นด้วยวิธีต่อไปนี้

ปรับพฤติกรรมการทานอาหาร

เช่น ให้ลูกทานอาหารที่มีไฟเบอร์หรือกากใยมากขึ้น ดื่มน้ำให้เพียงพอ ไม่ควรทานนมวัวมากจนเกินไป ในวัยทารกควรรับประทานนมแม่ เพราะทารกส่วนใหญ่ที่ทานนมแม่จะมีอากรท้องผูกน้อย

บริหารกล้ามเนื้อหน้าท้องให้ลูก

คุณพ่อคุณแม่สามารถนวดหน้าท้อง ขา บริเวณหลัง และทั่วร่างกายเบาๆให้ลูกน้อย เพื่อให้ลูกรู้สึกผ่อนคลาย หรือกดท้องเบาๆ ลักษณะเป็นวงกลม สามารถช่วยให้ลูกๆขับถ่ายได้ง่ายขึ้น นอกจากนี้การออกกำลังกายเบาๆ อย่างเช่นท่าปั่นจักรยาน ก็สามารถกระตุ้นการทำงานของลำไส้ให้ดีขึ้น ถ่ายง่ายขึ้น โดยคุณพ่อคุณแม่วางลูกลงบนเบาะราบสำหรับเด็ก แล้วใช้มือจับขาลูกค่อยๆหมุนในท่าปั่นจักรยานเบาๆทั้งสองข้าง

เปลี่ยนท่าในการขับถ่าย

หากปกติลูกน้อยนอนหงายราบไปกับพื้น หากลูกน้อยมีอาการท้องผูกคุณพ่อคุณแม่สามารถเปลี่ยนท่าให้ลูกน้อยขับถ่าย เช่นจับทารกวางในท่าหมอบ งอเข่าให้สูงขึ้นไปที่อก เพราะการถ่ายอุจจาระในท่าหมอบช่วยให้ลูกขับถ่ายง่ายกว่าท่านอนราบ

เลือกดื่มนมให้เหมาะสม

หากทารกในวัย 1-6 เดือน การทานนมแม่ช่วยลดภาวะการเกิดขึ้นอาการท้องผูกได้ หากลูกน้อยอายุมากกว่า 6 เดือน การรับประทานนมวัวอาจเป็นสาเหตุของการเกิดท้องอืด ดังนั้นไม่ควรทานนมวัวมากจนเกินไป

ฝึกขับถ่ายให้เป็นเวลา

ขับถ่ายสม่ำเสมอเป็นนิสัย หากลูกน้อยเริ่มมีอาการท้องผูกหรือท้องผูกเรื้อรัง ควรพาลูกเข้าพบแพทย์เพื่อขอคำปรึกษาจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางทันที

ลูกท้องผูกแบบไหนควรพบแพทย์

เมื่อลูกน้อยมีอาการท้องผูก คุณพ่อคุณแม่สามารถสังเกตอาการเบื้องต้นและจัดการกับอาการท้องผูกของลูกได้จากที่กล่าวข้างต้น แต่หากสังเกตว่าลูกน้อยมีอาการท้องผูก และมีอาการดังต่อไปนี้ร่วมด้วย คุณพ่อคุณแม่ควรรีบพาลูกน้อยแพทย์โดยด่วน เพื่อเข้ารับการตรวจวินิจฉัย และรักษาอย่างถูกวิธี

• ลูกน้อยมีอาการท้องผูก ร่วมกับมีอาการปวดท้อง ร้องไห้ คุณพ่อคุณแม่สามารถสังเกตอาการได้โดยเวลาปวดท้องทารกจะดึงขากลับไปที่บริเวณท้องและมีอาการร้องไห้งอแง
• มีอาการท้องผูกร่วมกับอาการอาเจียน
• อุจจาระที่ออกมามีเลือดปนมาด้วย

ลูกท้องผูก คุณแม่ก็กังวลไปด้วย เพราะฉะนั้นในหนึ่งวัน คุณแม่ควรวางแผนในเรื่องของอาหารของลูกน้อยให้ดี โดยในหนึ่งวันลูกน้อยควรต้องได้กินอาหารที่มีใยอาหารสูงและดื่มน้ำตามในปริมาณที่ร่างกายต้องการ เพื่อการขับถ่ายที่สะดวกนะคะ